«Η φετινή χρονιά δεν προσομοιάζει με καμία από τις προηγούμενες – Κανένας κλάδος δεν έμεινε αλώβητος και η όποια κίνηση επικεντρώνεται κυρίως στην εσωτερική κατανάλωση και κατά δεύτερον στην όποια τουριστική κίνηση υπάρχει» λέει ο Κώστας Σπανός, γενικός γραμματέας Εμπορικού Συλλόγου Ρόδου. Είναι σημαντικό ότι όπως τονίζει τα μέτρα που ανακοινώνονται είναι καλά αλλά όχι αρκετά, για να βοηθηθεί η αγορά και οι επιχειρήσεις.
-Κύριε Σπανέ πώς είναι η κατάσταση στην αγορά της Ρόδου; Βρισκόμαστε ήδη στις αρχές Οκτωβρίου.
Να ξεκινήσουμε λέγοντας ότι οποιαδήποτε προσπάθεια σύγκρισης ή ανάλυσης της κατάστασης της αγοράς, με βάση τα στοιχεία προηγούμενων ετών, θα ήταν αδόκιμη και άτοπη.
Η φετινή χρονιά δεν προσομοιάζει με καμία από τις προηγούμενες. Μία χρονιά εξαιρετικά ιδιαίτερη, με πρωτόγνωρες συνθήκες, απαιτήσεις, προκλήσεις και δεδομένα. Είναι μία χρονιά που η αγωνία, η αβεβαιότητα, η ανησυχία και η ρευστή κατάσταση, ήταν οι κυρίαρχες μεταβλητές σε μία αγορά που λειτούργησε κυριολεκτικά μέρα με την ημέρα.
Από την αρχή τα δεδομένα μας έδειξαν ότι δεν υπήρχαν περιθώρια για μεγάλες προσδοκίες. Η εξάρτηση της οικονομίας- μονοκαλλιέργεια του τουρισμού στην περιοχή μας, είναι φυσικό να χαράσσει πορείες παράλληλες για τους δύο κλάδους.
Με βάση αυτές τις παραδοχές η κατάσταση στην αγορά είναι αρκετά προβλέψιμη και η πτώση ήταν δεδομένη αφού η κάμψη του τουρισμού μοιραία έφερε κάμψη στις τουριστικές εισπράξεις, στην απασχόληση, στην κατά κεφαλή δαπάνη επισκεπτών και κατοίκων και όλο αυτό μεταφράστηκε σε μικρότερο τζίρο και πωλήσεις.
Η κίνηση είναι σε χαμηλά επίπεδα αν και τον Αύγουστο και Σεπτέμβριο δημιουργήθηκε ένα κάπως θετικό κλίμα, με μία αύξηση σε σχέση με την μηδενική κίνηση που υπήρχε.
Το θετικό κλίμα στην αγορά, βέβαια αποτελεί κυρίως ψυχολογικό παράγοντα και ελάχιστα επηρεάζει το τελικό ταμειακό αποτέλεσμα.
Η αγορά είναι το αποτέλεσμα της αγοραστικής δύναμης των καταναλωτών με βάση το διαθέσιμο εισόδημα τους. Αν δεν υπάρχει ρευστότητα, είτε μέσω πιστωτικής επέκτασης, είτε μέσω αύξησης της εσωτερικής κατανάλωσης, είτε μέσω εισαγόμενης κατανάλωσης, είναι αναμενόμενο να βρίσκεται στα κάτω όρια των εκτιμήσεων.
-Οι εμπορικές επιχειρήσεις που άνοιξαν φέτος, ποια εικόνα παρουσιάζουν;
Κανένας κλάδος δεν έμεινε αλώβητος και η όποια κίνηση επικεντρώνεται κυρίως στην εσωτερική κατανάλωση και κατά δεύτερον στην όποια τουριστική κίνηση υπάρχει.
Αν θέλουμε να εκφράσουμε την εικόνα με αριθμούς μπορούμε να παραθέσουμε τα εξής: Το 95% των επιχειρήσεων έχει επηρεαστεί από την πανδημία. Στο 90% από αυτές παρουσίασαν απώλεια τζίρου. Οι μειώσεις κυμάνθηκαν, ανάλογα με τον κλάδο, από 7% έως και το ποσοστό της ελεύθερης πτώσης χωρίς αλεξίπτωτο του 80% και δεν πρέπει να ξεχνάμε και τις επιχειρήσεις που επέλεξαν αν μην λειτουργήσουν καν ή να αποχωρήσουν από την αγορά.
Την μικρότερη κάμψη παρουσίασαν τα είδη πρώτης ανάγκης, πχ τρόφιμα, και την μεγαλύτερη τα τουριστικά είδη και τα ένδυσης – υπόδησης.
Για πολλές επιχειρήσεις αυτή η χρονιά ήταν μία χρονιά πρωταρχικός στόχος δεν ήταν το κέρδος. Οι επιχειρήσεις άνοιξαν γνωρίζοντας ότι θα λειτουργούσαν είτε με πενιχρή ρευστότητας για την κάλυψη των τρεχόντων λειτουργικών εξόδων είτε θα είχαν ζημιές.
Όσες όμως άνοιξαν, κρατούν την αγορά ανοικτή με μεγάλο κόστος και ρίσκο, όχι μόνο οικονομικό, αλλά και υγειονομικό. Άνοιξαν για να μην αντικρίσουν οι επισκέπτες που μας προτίμησαν για τις διακοπές τους, την εικόνα μίας κλειστής πόλης και σκοτεινής αγοράς της μαύρης σακούλας.
Είναι από τις περιπτώσεις όπου αξίζει να πούμε πούμε ένα μεγάλο μπράβο σε όλους αυτούς, επιχειρηματίες και εργαζόμενους, που επιχειρούν και εργάζονται, κάτω από αυτές τις ομολογουμένως δύσκολες συνθήκες.
-Υπάρχει ρευστότητα στην αγορά; Οι τράπεζες βοηθούν ή δυσκολεύουν την κατάσταση στον επιχειρηματικό κόσμο;
Η πτώση του τζίρου έχει φέρει τις επιχειρήσεις αντιμέτωπες με μία ακόμη μεγάλη πρόκληση. Αυτή της έλλειψης ρευστότητας. Υπολογίζεται ότι 50% με 60% του συνόλου, βρίσκονται με μηδενική ρευστότητα και μηδενικά αποθεματικά.
Οι τράπεζες δυστυχώς έχουν να διαχειριστούν πάρα πολλά θέματα που έχουν προκύψει από την υπερδεκαετή κρίση, πχ κόκκινα δάνεια, που τους στερούν κεφάλαια και πόρους που θα μπορούσαν να διοχετεύσουν στην αγορά.
Υπάρχουν πολλές επιχειρήσεις που είτε έχουν καλύψει το μέγιστο της δυνατότητας δανεισμού τους είτε δεν πληρούν τα κριτήρια του πιστωτικού προφίλ για την παροχή πιστώσεων. Το αποτέλεσμα είναι οι τράπεζες, που λειτουργούν με ιδιωτικοοικονιμικά κριτήρια να μην τους χορηγούν νέες πιστώσεις.
Γίνονται προσπάθειες και υπάρχουν πρωτοβουλίες για την επίλυση των θεμάτων αυτών είτε μέσω επιδοτήσεων επιτοκίων είτε μέσω νομοθετικών ρυθμίσεων να εξομαλυνθούν τα προβλήματα που έχουν δημιουργηθεί.
-Τα μέτρα που εξήγγειλε ο πρωθυπουργός και η επιστρεπτέα προκαταβολή είναι αρκετά για να βοηθήσουν τους επιχειρηματίες;
Μία από τις πρωτοβουλίες αυτή είναι και η επιστρεπτέα προκαταβολή. Βρίσκεται ήδη στην τρίτη φάση και έχουν γίνει πολλές βελτιώσεις σε σχέση με την αρχική έτσι ώστε να περιλαμβάνει σχεδόν όλες τις κατηγορίες των επιχειρήσεων.
Θα υπάρξουν και άλλα μέτρα όπως η επιδότηση της εργασίας, ρυθμίσεις οφειλών, διευκολύνσεις επιδοτήσεις επιτοκίων κλπ. αλλά και μέτρα σε περιφερειακό επίπεδο. Αυτή την στιγμή που μιλάμε βρίσκεται σε διαβούλευση και διαμόρφωση ένα πρόγραμμα στήριξης- παροχής ρευστότητας των τοπικών επιχειρήσεων από την Περιφέρεια Νοτίου Αιγαίου και θα υπάρξουν ανακοινώσεις τις προσεχείς ημέρες.
Δεν πρέπει όμως να ξεχνάμε ότι όλα αυτά είναι απλές ενέσεις ρευστότητας ή επιπλέον δανεισμός και θα πρέπει να κρίνεται πάντα με γνώμονα την προοπτική ανάκαμψης και επιβίωσης της εκάστοτε επιχείρησης.
Όλα τα μέτρα έχουν σαν σκοπό, είναι προσανατολισμένα και στρέφονται σε όλα αυτά που πρέπει να γίνουν για να αντέξουν όσες περισσότερες επιχειρήσεις τον δύσκολο ομολογουμένως χειμώνα που έρχεται. Εκεί πρέπει να εστιασθούν για να δικαιωθούν οι επαγγελματίες που επέλεξαν να επιχειρήσουν σε μια δύσκολη, ρευστή εποχή, σε ένα αβέβαιο τοπίο.
Ο ιός είναι εδώ και ήρθε για να φέρει σημαντικότατες αλλαγές, στην καθημερινότητα μας, στον τρόπο που εργαζόμαστε, που επιχειρούμε, που συμπεριφερόμαστε, που λειτουργούμε ατομικά και κοινωνικά. Οι νέες συνθήκες απαιτούν νέους κώδικες συμπεριφοράς, εκτεταμένες αλλαγές και προσαρμογές.
Η επόμενη ημέρα για το εμπόριο δεν είναι μια επιστροφή στη προ επιδημίας κατάσταση. Θα είναι μια μεταβατική, κρίσιμη, περίοδος για το μέλλον πολλών επιχειρήσεων, σε ένα περιβάλλον πρωτόγνωρο και κάποιες ίσως οδηγηθούν στην έξοδο.
Η μεταβατική όμως αυτή κατάσταση θα μπορούσε να μετατραπεί σε μία ευκαιρία ανάταξης της μικρομεσαίας επιχειρηματικότητας, αν εντοπισθούν και αξιοποιηθούν εγκαίρως οι ευκαιρίες και οι όποιες αλλαγές πρέπει να γίνουν. Πχ οργάνωση στην διαχείριση, ψηφιακή προσαρμογή, ηλεκτρονικό εμπόριο.
Όσο πιο ευέλικτη και προσαρμόσιμη είναι μία επιχείρηση τόσο περισσότερες ευκαιρίες θα έχει και οι μικρομεσαίες επιχειρήσεις έχουν το πλεονέκτημα της ευελιξίας και της γρήγορης προσαρμογής στα νέα δεδομένα.
Ο εμπορικός κόσμος, έχει αποδείξει ότι μπορεί να αντεπεξέλθει σε δύσκολες καταστάσεις να διαχειριστεί τις αλλαγές και ιδιαίτερα οι μικρομεσαίες επιχειρήσεις που έχουν το τεράστιο πλεονέκτημα της ευελιξίας.
Δεν πρέπει όμως να ξεχνάμε ότι η καρδία των επιχειρήσεων είναι το ανθρώπινο δυναμικό τους. Επιχειρηματίες και εργαζόμενους. Είναι αυτοί οι άνθρωποι που χρειάζονται και την στήριξη των πολιτών, του καταναλωτικού κοινού.
Στηρίζοντας τα τοπικά εμπορικά καταστήματα της πόλης, στηρίζουμε εκατοντάδες εργαζόμενους, χιλιάδες οικογένειες, νοικοκυριά και έναν σκοπό: να παραμείνουν ανοιχτές όλες αυτές οι επιχειρήσεις που δίνουν ζωή σε αυτήν.
Στην προσπάθεια αυτή όλοι πρέπει να βάλουμε τον καλύτερο μας εαυτό αλλά και την ασφάλεια στην καθημερινότητα μας. Η στήριξη των τοπικών επιχειρήσεων θα μας βγάλει όλους κερδισμένους και όλοι μαζί θα βγούμε νικητές και από αυτό. Στηρίζοντας τις τοπικές Μικρομεσαίες Εμπορικές Επιχειρήσεις στηρίζουμε τον τόπο και την χώρα.
