Επιστροφή στα σχολεία σε λίγες μέρες για τους μαθητές όλων των βαθμίδων της εκπαίδευσης κι οι επιστήμονες έχουν αρχίσει από τώρα να προβληματίζονται σχετικά με την κατάρτιση των υγειονομικών πρωτοκόλλων κατά του κορονοϊού, τα οποία θα κάνουν την επιστροφή αυτή περισσότερο ασφαλή.
Σύμφωνα με τα επιστημονικά δεδομένα, τα οποία δίνει στη δημοσιότητα ο Καθηγητής Περιβαλλοντικής Μηχανικής του Αριστοτέλειου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης, (ΑΠΘ), Δημοσθένης Σαρηγιάννης μέσω του iatropedia.gr, η διασπορά στην κοινότητα μπορεί να μειωθεί κατά 1/3 –ακόμη και στην περίπτωση της επικράτησης της παραλλαγής “Κένταυρος”- εάν εφαρμοστούν στα σχολεία τα παρακάτω μέτρα:
-ένα υποχρεωτικό self test την εβδομάδα ανά μαθητή,
-ισχυρή σύσταση για χρήση μάσκας (και υποχρεωτικότητα σε μεγάλη διασπορά),
μηχανήματα καθαρισμού του αέρα σε “προβληματικές” σχολικές αίθουσες στις οποίες δεν μπορεί να τηρηθεί το μέτρο του επαρκούς αερισμού.
“Ακόμη και με 300 χιλιάδες τεστ θα μπορούσαμε να μειώσουμε την αύξηση της διασποράς κατά 1/3. Ακόμη και με την παραλλαγή “Κένταυρος”, εάν αυτή επικρατήσει. Η σχετική μείωση της διασποράς από το 100% στο 65% (γιατί τόσο είναι η μείωση κατά 1/3), μειώνει πολλαπλασιαστικά τον αριθμό των θανάτων”, αναφέρει ο κ. Σαρηγιάννης.
Όπως μάλιστα εξηγεί εάν η διασπορά πέσει στα 2/3 η μείωση των θανάτων θα είναι πάνω από το 50%, όπως τουλάχιστον προκύπτει από τη μοντελοποίηση της πανδημίας.
“Άρα συμφέρει να σταματήσει η διασπορά νωρίς”, λέει και προσθέτει:
“Είναι λανθασμένη η οπτική “δεν μας πειράζει η διασπορά, αφού δεν πεθαίνουν πολλοί”. Αυτό συμβαίνει, όταν επηρεάζει ο ιός υγιείς και νέους οργανισμούς. Αλλά όταν αυξηθεί πάρα πολύ ο αριθμός των κρουσμάτων, αναγκαστικά η νόσος περνά και στους λιγότερο υγιείς και νέους οργανισμούς. Κι εκεί τα πράγματα γίνονται πιο περίπλοκα. Χτυπάει πολλά συστήματα του οργανισμού και πεθαίνουν οι άνθρωποι”, σημειώνει ο ίδιος.
Αναλυτικότερα ο Καθηγητής του ΑΠΘ, Δ. Σαρηγιάννης, προτείνει τα εξής:
1. Τεστ στα σχολεία για καλύτερο έλεγχο της διασποράς
Πολλές χώρες του εξωτερικού έχουν ανακοινώσει πως θα εφαρμόσουν την επιστροφή των μαθητών στα σχολεία χωρίς μάσκες και με ένα αυτοδιαγνωστικό (self) test την προηγούμενη ημέρα της έναρξης της σχολικής χρονιάς, ώστε να απομονωθούν έγκαιρα τυχόν κρούσματα.
Σύμφωνα με πληροφορίες του iatropedia.gr, ένα παρεμφερές σενάριο αναμένεται να εφαρμόσει και το ελληνικό υπουργείο Παιδείας, θέμα που επεξεργάζεται ήδη η Επιτροπή των Εμπειρογνωμόνων, η οποία θα καταλήξει αυτήν την εβδομάδα στα υγειονομικά πρωτόκολλα της επιστροφής των μαθητών στα σχολεία.
Ο κ. Σαρηγιάννης προχωρά, όμως, ένα βήμα παραπέρα:
“Είναι σημαντικό να γυρίσουν τα παιδιά σχολείο με ένα τεστ, ώστε να δούμε σε ποια κατάσταση είμαστε στα σχολεία. Και στη συνέχεια να γίνεται ένα τεστ την εβδομάδα. Το έχουμε υπολογίσει στα μοντέλα μας και έχουμε βρει ότι βοηθάει πάρα πολύ σε όλες τις βαθμίδες (Δημοτικό – Γυμνάσιο και Λύκειο). Αυτό θα μας βοηθήσει να έχουμε και καλύτερη εικόνα για το τι συμβαίνει και στα σπίτια, γιατί δεν λέω ότι ή διασπορά γίνεται στα σχολεία”, τονίζει.
Η αύξηση των ημερήσιων τεστ, από τις 80 χιλιάδες που είναι σήμερα στις 300 χιλιάδες μπορεί να φέρει σημαντικά μετρήσιμα αποτελέσματα, λέει ο ειδικός:
“Εύκολα μπορούμε να επιτύχουμε τις 300 χιλιάδες τεστ αν κάνουμε τα τεστ στα σχολεία – δηλαδή τέσσερα τεστ στον μήνα. Θα έχουμε στην πραγματικότητα πολύ καλύτερες συνθήκες για την αντιμετώπιση οποιουδήποτε πιθανού κύματος από νέες παραλλαγές, ή ακόμα κι από την Όμικρον 5. Αυτό στην περίπτωση που δεν θα φοράμε μάσκες, θα ήταν πολύ χρήσιμο”, λέει.
Σημειώνει δε πως -σύμφωνα με τους υπολογισμούς του τμήματος Περιβαλλοντικής Μηχανικής- η αύξηση στα τεστ είναι πολύ πιο χρήσιμη ακόμη κι από την χρήση της μάσκας.
“Στον βαθμό που θέλουμε να λειτουργήσουμε με μεγαλύτερη κανονικότητα, δηλαδή χωρίς μέτρα -και είναι καλό αυτό- και εφόσον ο ιός θα κυκλοφορεί και μάλιστα έντονα στην κοινότητά μας, θα πρέπει να υπάρχει ένας μηχανισμός ώστε να ανιχνεύουμε νωρίς τη διασπορά. Ο μόνος τρόπος είναι να κάνουμε τεστ, δεν υπάρχουν άλλοι. Ένας καλός χώρος για να κάνεις τεστ, είναι τα σχολεία”, λέει ο Καθηγητής.
Με τα τεστ, μπορούμε να επιτύχουμε τρεις στόχους, συμπληρώνει:
1. προστατεύονται τα παιδιά που δεν έχουν εμβολιαστεί, 2. προλαμβάνεται η μόλυνση μέσα στην οικογένεια, 3. τα παιδιά πηγαίνουν σχολείο με μεγαλύτερη κανονικότητα.
“Το να κάνει το παιδί ένα τεστ βοηθάει και το ίδιο το παιδί να ξέρει τι γίνεται και εμένα τον γονιό να ξέρω ότι το παιδί μου είναι καλά, αλλά και όλοι μαζί να ξέρουμε τι συμβαίνει με τη διασπορά. Ταυτόχρονα βγάζουμε από την κυκλοφορία αυτόν που είναι μολυσμένος. Έχουμε δηλαδή μια εικόνα νωρίς, πριν η πιθανή αύξηση της διασποράς φέρει αύξηση στους σκληρούς δείκτες”, τονίζει ο Δημοσθένης Σαρηγιάννης.
2. Ισχυρή σύσταση για τη χρήση μάσκας και υποχρεωτική ξανά, σε μεγάλη έξαρση
Οι περισσότεροι επιστήμονες, αλλά και οι αξιωματούχοι της υγείας παγκοσμίως τάσσονται υπέρ της άποψης οι μαθητές να επιστρέψουν στα θρανία χωρίς την υποχρεωτική χρήση της μάσκας, αλλά να υπάρχει “ισχυρή σύσταση” για την τήρηση του μέτρου.
Αν και είναι σωστό το μέτρο, η χρήση της μάσκας δεν θα τηρηθεί χωρίς υποχρεωτικότητα, λέει ο Καθηγητής του ΑΠΘ, κι έτσι με τον τρόπο αυτό, όπως εξηγεί, μειώνεται κι η αποτελεσματικότητα του μέτρου:
“Η μάσκα έχει τρομερά αποτελέσματα, ειδικά οι μάσκες που φοράνε τα παιδιά στο Δημοτικό που είναι πιο καλές. Και είναι αποτελεσματική η μάσκα, επειδή τη φοράνε όλοι. Αν τη φοράν τα μισά ή το 1/3 ή το 1/4 της τάξης, δηλαδή 5 παιδιά στα 20, ή 5 στα 25, τότε η μάσκα δεν είναι αποτελεσματική. Γιατί ναι μεν οι μάσκες προστατεύουν -μέχρι ένα σημείο- τα ίδια τα παιδιά που την φοράνε, αλλά κυρίως προστατεύουν τα 20 παιδιά που δεν φοράνε, από την πιθανή λοίμωξη των 5 παιδιών που φοράνε μάσκες. Με δεδομένο, ότι στο σχολείο δεν υπάρχουν αποστάσεις, καλό θα είναι να έχουμε μια πιο οργανωμένη διαχείριση της επαναφοράς στα σχολεία με πιο στοχευμένα μέτρα”, λέει.
Από τη στιγμή που και η υπόλοιπη κοινωνία, πάντως, έχει απεμπλακεί από την υποχρεωτικότητα του μέτρου της μάσκας, η τάση είναι οι μαθητές να μην εξαιρεθούν.
“Αν θέλουν τα παιδιά να μην φοράνε μάσκες στα σχολεία, γιατί έχω καταλάβει ότι η τάση είναι αυτή, τότε θα πρέπει να είμαστε έτοιμοι να την επαναφέρουμε τη μάσκα αν και όταν υπάρξει αύξηση στη διασπορά. Αν υπάρχει αύξηση στη διασπορά θα πρέπει να κάνουμε κάτι. Γιατί δεν θα είναι το ίδιο το χειμώνα, όπως ήταν το καλοκαίρι”, λέει ο ίδιος.
3. Εγκατάσταση συσκευών καθαρισμού του αέρα στα σχολεία
Ένας άλλος σημαντικός παράγοντας που υποτιμάται, αλλά ο ίδιος ο επιστήμονας κρίνει ότι είναι ιδιαίτερα σημαντικός, είναι η χρήση στα σχολεία των μηχανημάτων καθαρισμού της ατμόσφαιρας.
Τουλάχιστον σε “ακατάλληλες” υγειονομικά αίθουσες, στις οποίες δεν είναι εφικτό να τηρηθούν τα υγειονομικά μέτρα και ο επαρκής εξαερισμός.
“Σε αίθουσες που είναι σε κοντέινερ για παράδειγμα και κάνει κρύο τον χειμώνα και είναι εκτεθειμένες στις θερμοκρασίες. Δηλαδή σε πολύ εξόφθαλμες περιπτώσεις αιθουσών, που είναι δύσκολο για τους δασκάλους να διαχειρίζονται το πρόβλημα. Αν σε αυτές τις τάξεις έχουν ενεργή απολύμανση του αέρα με μηχανήματα, θα ήταν πολύ χρήσιμο. Έχει αποδειχθεί επιστημονικά και το έχουμε αποδείξει κι εμείς με μετρήσεις μέσα στις αίθουσες στο Αριστοτέλειο, φαίνεται ξεκάθαρα ότι βοηθάει. Πολύ ξεκάθαρα”, λέει ο κ. Καθηγητής Σαρηγιάννης.
Η λειτουργία αυτών των μηχανημάτων, αυτόν τον χειμώνα που θα υπάρξουν πιθανά προβλήματα με νέες παραλλαγές, είναι επιτακτική, προσθέτει και η δαπάνη δεν είναι μεγάλη για το κράτος, όπως λέει, ενώ μπορεί να καλυφθεί και μέσα από χορηγίες.
“Και τα self test είναι δαπάνη, και είδατε τι καλό αποτέλεσμα έχουν. Νομίζω ότι μπορεί να γίνει εύκολα με χορηγίες σε στοχευμένες περιοχές, στις οποίες οι Περιφερειακές Διευθύνσεις της Εκπαίδευσης γνωρίζουν τα σχολεία που έχουν πρόβλημα. Το να βρούμε τα κενά και να τα καλύψουμε στοχευμένα είναι ένα κόστος το οποίο είναι τρομερά ελεγχόμενο και κάνεις τρομερή διαφορά, και ως προς την ισότητα στους όρους της εκπαίδευσης και ως προς τη δημόσια Υγεία”, καταλήγει ο επιστήμονας.
Της Γιάννας Σουλάκη/iatropedia.gr.
