Δεν το σκεφτήκαμε πολύ όταν ξεκινήσαμε το ρεπορτάζ για τις φράουλες. Απευθυνθήκαμε στο κτήμα Καραμάνου στο Ναύπλιο για να μας λύσουν όλες τις απορίες. Η Σοφία Καραμάνου, η δημιουργός του κτήματος, είναι από τις πρωτοπόρους βιοκαλλιεργήτριες στην Ελλάδα. Ασχολήθηκε για χρόνια με τη βιολογική φράουλα. Η νοστιμιά του φρούτου το κάτι άλλο! Βέβαια, έβγαζε και βγάζει και άλλα εξαιρετικής ποιότητας και γεύσης φρούτα και λαχανικά, αλλά και σαλάτες, σάλτσες κ.ά. Το μακρινό 2015 τιμήθηκε με το βραβείο βιοκαλλιέργειας στα ετήσια Βραβεία Ποιότητας του Γαστρονόμου. Τα τελευταία δύο χρόνια το κτήμα, δυστυχώς, σταμάτησε να καλλιεργεί φράουλες, λόγω προβλημάτων που οφείλονται στην κλιματική κρίση. Κάνουν όμως εντατικές προσπάθειες να την επαναφέρουν ενώ ασχολούνται με τη βιολογική καλλιέργεια βερίκοκου, ροδάκινου, ντομάτας κ.ά. Μιλήσαμε με τον Νίκο Αντύπα (Γεωπόνο, MSc.), που εκπροσωπεί τη νέα γενιά του κτήματος, και μας έλυσε όλες τις απορίες για το αγαπημένο φρούτο της Άνοιξης.
Πότε γίνεται η φύτευση της φράουλας;
Η φράουλα είναι ένα πολυετές ποώδες φυτό. Η φύτευσή της γίνεται Οκτώβρη με Νοέμβρη.
Ποια είναι η εποχή της φράουλας;
Τέλη Φεβρουαρίου με αρχές Μαρτίου μπαίνουμε στην εποχή της φράουλας. Οι θερμοκηπιακές βγαίνουν πρώτες λόγω του προστατευόμενου περιβάλλοντος και της πρωιμότητας που προσφέρει το θερμοκήπιο. Τις πρώτες μέρες του Απρίλη ξεκινάνε οι υπαίθριες — εξαρτάται βέβαια από τις κλιματικές συνθήκες.
Ποιες ποικιλίες βρίσκουμε στην αγορά;
Όλες οι φράουλες που συναντάμε στην αγορά προέρχονται από υβρίδια, τα οποία είναι αμέτρητα. Υπάρχουν διάφορα υβρίδια και βγαίνουν συνεχώς καινούρια. Τα κυριότερα που βρίσκουμε στην Ελλάδα είναι: η καμαρόσα, μια φράουλα με σχετικά μεγάλους, ομοιόμορφους καρπούς και φίνο άρωμα, η φορτούνα, πιο μικρή σε μέγεθος, πολύ κόκκινη και αρωματική –πρόκειται για πρώιμη ποικιλία, που βγαίνει στις αρχές Φεβρουαρίου– και η φορμόσα, η πιο διαδεδομένη, αυτή που θα δούμε πιο συχνά στους πάγκους της λαϊκής. Τέλος, η ροσιέρα, που είναι μεγαλόκαρπη, πολύ νόστιμη και γλυκιά και δεν κάνει καθόλου πράσινο χρώμα στους «ώμους» της. Δίνει περισσότερους καρπούς ανά φυτό και θεωρείται ιδανική για εξαγωγή.
Παίρνουμε φράουλες θερμοκηπίου;
Οι υπαίθριες φράουλες εμφανίζονται στην αγορά από τις αρχές Απριλίου, πιο πριν βρίσκουμε θερμοκηπιακές. Δεν πρέπει να φοβόμαστε τις φράουλες θερμοκηπίου, το αντίθετο μάλιστα. Η θερμοκηπιακή φράουλα αναπτύσσεται σε ένα προστατευμένο περιβάλλον, για αυτό τις περισσότερες φορές το φρούτο γίνεται πιο ποιοτικό. Υπάρχει προστασία από παθογόνα έντομα και ελεγχόμενη θερμοκρασία.
Χρησιμοποιούνται στην καλλιέργεια φυτοφάρμακα, λιπάσματα και ορμόνες;
Ναι. Είναι ευαίσθητο φυτό η φράουλα και η φυτοπροστασία είναι απαραίτητη. Με την έντονη όμως χρήση φυτοφαρμάκων, ορμονών και λιπασμάτων με χημικά βάλλεται η ποιότητα του φρούτου. Επιπλέον, όταν οι αγρότες ψεκάζουν με ζιζανιοκτόνα διαταράσσεται το φυσικό περιβάλλον συνολικά, γιατί πεθαίνουν και βλαβεροί και ωφέλιμοι οργανισμοί.
Πώς καταλαβαίνουμε τις επιβαρυμένες φράουλες;
Δεν είναι εύκολο να το καταλάβουμε. Όταν οι φράουλες είναι κούφιες στο εσωτερικό τους, όμως, είναι ένα δείγμα ότι στην καλλιέργεια χρησιμοποιήθηκαν υπερβολικές ποσότητες λιπασμάτων: το φυτό παίρνει εντολή να μεγαλώσει πολύ γρήγορα και δεν προλαβαίνει να αποκτήσει συνεκτικότητα.
Να ανησυχούμε μήπως τρώμε χημικά;
Αν η χρήση των επιτρεπόμενων σκευασμάτων είναι λελογισμένη και βάσει κανόνων, τότε λογικά δεν υπάρχει πρόβλημα. Επίσης, (ελπίζουμε ότι) διενεργούνται σχετικοί έλεγχοι από τους αρμόδιους φορείς. Για αυτό όμως δεν μπορούμε να είμαστε σίγουροι. Τι κάνουμε λοιπόν; Πώς αγοράζουμε; Καλό είναι να ρωτάμε τον παραγωγό ή τον μανάβη μας, για να λύσουμε τις απορίες μας και για να διερευνήσουμε τα «οικογενειακά» των φρούτων που καταναλώνουμε. Ακόμα και αν δεν λάβουμε όλες τις απαντήσεις που χρειαζόμαστε, είναι σημαντικό να χτίσουμε μια σχέση εμπιστοσύνης και ειλικρίνειας μαζί τους, κάτι που θα μας ωφελήσει πολλαπλώς και σε άλλες αγορές μας. Ας μην αγοράζουμε μηχανικά και αδιάφορα, αλλά με αληθινό ενδιαφέρον για την τροφή μας – δεν γίνεται αλλιώς. Αν δεν αισθανθούμε σιγουριά, αναζητούμε την τύχη μας αλλού. Μια ασφαλέστερη λύση είναι τα βιολογικά προϊόντα που είναι ακριβότερα (λόγω του κόστους παραγωγής) αλλά πιο ποιοτικά και συνήθως πιο νόστιμα.
Βοηθάει το πλύσιμο της φράουλας;
Τα φρούτα που έχουν τριχίδια στην επιφάνειά τους όπως η φράουλα, το ακτινίδιο, το βερίκοκο και το ροδάκινο, απορροφούν περισσότερο τα φυτοφάρμακα και τα συγκρατούν για πιο πολύ καιρό – υπάρχει μεγαλύτερη υπολειμματικότητα. Το πολύ καλό πλύσιμο της φράουλας πάντα βοηθάει. Επίσης, όπως σε όλα τα φρούτα που μεγαλώνουν στη φύση, μπορεί να υπάρχουν έντομα επάνω στον καρπό που δεν φαίνονται με την πρώτη ματιά.
Τι προσέχουμε όταν ψωνίζουμε;
Όλα τα παραπάνω. Επίσης, κοιτάμε το χρώμα τους και δοκιμάζουμε. Πάντα πρέπει να δοκιμάζουμε. Οι καλές και σωστά ωριμασμένες φράουλες πρέπει να έχουν ωραία μυρωδιά και δυνατή γεύση.
Πώς πρέπει να μυρίζουν οι φράουλες;
Πρέπει να αναδίδουν ένα ευχάριστο και φυσικό άρωμα φράουλας. Η απουσία αρώματος δεν είναι καλό σημάδι.
Είναι φυσιολογικό να είναι όλες οι φράουλες ίδιες;
Το να είναι όλες οι φράουλες ίδιες στην εμφάνιση και να μην έχουν κανένα ίχνος φθοράς δεν είναι φυσιολογικό. Όσο το φυτό γερνάει με φυσικό τρόπο δίνει όλο και μικρότερες φράουλες, οπότε είναι λογικό σε ένα κεσεδάκι να βρούμε φράουλες διαφόρων μεγεθών. Στη συμβατική γεωργία εφόσον χρησιμοποιούνται χημικά λιπάσματα και ορμόνες, οι φράουλες γίνονται μεγάλες και ομοιόμορφες.
Αγοράζουμε άγουρες φράουλες;
Αν βρούμε φράουλες που δεν είναι εντελώς κόκκινες δεν τις αποφεύγουμε. Η φράουλα ωριμάζει και αφού κοπεί, με αργό ρυθμό, αρκεί να μην συγκομιστεί εντελώς άγουρη (λευκή ή πράσινη).
Είναι οι μικρές φράουλες καλύτερες;
Καλό είναι να προτιμάμε τους μεσαίους ή μικρούς καρπούς αλλά δεν αποκλείουμε τα μεγαλόκαρπα φρούτα.
Υπάρχει τρόπος να διατηρηθούν για περισσότερο καιρό;
Αν βρούμε φράουλες με το κοτσάνι τους τις προτιμάμε γιατί διατηρούνται περισσότερο.
gastronomos
