Αφορμή του παρακάτω κειμένου, αποτέλεσε η παρουσία μου στο ετήσιο μνημόσυνο προς ανάμνηση και τιμή των Μεγάλων Ευεργετών της πόλης μας, Μίνωος, Δημητρίου και Μαρουλίτας των Βενετοκλέων, που διοργάνωσε η Διοικητική Επιτροπή της Ελληνικής Ορθοδόξου Κοινότητος Ρόδου την Πέμπτη 11 Νοεμβρίου. Με υψηλό το αίσθημα φιλοπατρίας, φιλανθρωπίας, κοινωνικής αλληλεγγύης, πράγματι είναι άξιος ο έπαινος για ανθρώπους τέτοιους, που δίδαξαν με τα έργα και τις δράσεις τους την προσφορά στην Πατρίδα, τον άνθρωπο, τον Πολιτισμό.
Η αγάπη τους για την πατρίδα ήταν τόσο μεγάλη και αποτέλεσε το κίνητρο ώστε να διαθέσουν την περιουσία τους σε διάφορες ευεργεσίες, όπως η κατασκευή κρηνών και η ανέγερση του ναού του Αγίου Δημητρίου στο παλαιό Νεκροταφείο Ρόδου. Κορυφαία, δε, δωρεά των μεγάλων μας ευεργετών ήταν η ίδρυση του Βενετοκλείου Γυμνασίου, που εξελίχθηκε σε κέντρο ελληνικής παιδείας, πνευματικής αναγέννησης και αφύπνισης του τόπου μας. Ανταπόδοση των οφειλομένων προς την πατρίδα θεωρούσαν οι ιδρυτές του Βενετοκλείου τη χορηγία τους ύψους 31.600 χρυσών φράγκων. «Εκπληρώ απλούστατα το ιερόν μου καθήκον, όπερ πας πολίτης έχει προς την γενέτειρα αυτού, αποτίω ελάχιστον φόρον ευγνωμοσύνης ή μάλλον καταβάλλω μέρος των τροφείων και διδάκτρων εις την πόλιν εν η ανετράφην και εν η ήντλησα τα πρώτα νάματα της παιδείας» είπε στην ομιλία του κατά την τελετή των εγκαινίων ο Μίνως Βενετοκλής.
Φωτεινά παραδείγματα φιλοπατρίας που δίδαξαν το συναίσθημα της ανιδιοτελούς αγάπης προς τους άλλους. «Η φιλανθρωπία μεγαλύνει τον άνθρωπο» μου έλεγε πάντα ο αείμνηστος πατέρας μου. Η ιστορία μας βρίθει τέτοιων παραδειγμάτων με δίδαξαν οι δάσκαλοι μου. Ο θεσμός της ευεργεσίας φαίνεται να είναι έμφυτος στη ψυχοσύνθεση μας και παρουσιάζεται από την αρχαιότητα σε πολλές μορφές. Ευεργέτης ήταν ο Προμηθέας ο οποίος έκλεψε από τους θεούς τη φωτιά, ώστε να ωφελήσει την ανθρωπότητα. Παράλληλα η Αθηνά χάρισε στους ανθρώπους το μέγα ευεργέτημα, την ελιά. Επιπροσθέτως ο θεσμός λαμβάνει νέες διαστάσεις στη διάρκεια της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας αλλά και μετά την ίδρυση του νεοελληνικού κράτους όπου η ανάγκη για πνευματική αναβάθμιση του Γένους ώθησε την Εκκλησία αλλά και τους εύπορους Έλληνες να δραστηριοποιηθούν για την ίδρυση σχολείων , τη μισθοδοσία εκπαιδευτικών και στην αρωγή σ΄εκείνους που είχαν μεγαλύτερη οικονομική ανάγκη.
Στις μέρες μας λαμπρό παράδειγμα ευεργεσίας αποτελεί ο ευπατρίδης 97χρονος εφοπλιστής Ιάκωβος Τσούνης Βετεράνος στον Β Παγκόσμιο Πόλεμο, που δώρισε την περιουσία του στις Ένοπλες Δυνάμεις δηλώνοντας πως επιθυμεί να φύγει από τη ζωή όπως ακριβώς ξεκίνησε «ξυπόλυτος». «Ο πιο σπουδαίος για μένα είναι ο πατριώτης. Όχι εκείνος που έχει λεφτά, όχι εκείνος που έχει τιμητικές διακρίσεις! Δίχως πατρίδα, ούτε ο πλούτος, ούτε η δόξα ούτε οι χαρές υπάρχουν» ανέφερε ο εφοπλιστής και τα λόγια του χαράχτηκαν ανεξίτηλα στην ιστορία. Και όπως γράφει ο Καβάφης «΄΄Όταν οι Έλληνες θέλουν να καυχηθούν, τέτοιους βγάζει το Έθνος μας, θα λένε.
Η ελληνική ψυχή έχει ανά τους αιώνες μεγαλουργήσει επιδεικνύοντας δείγματα γενναιοδωρίας, μεγαλοψυχίας, συλλογικότητας, υπέρβασης του «εγώ». Αυτές οι αξίες δίνουν νόημα στη ζωή μας και οφείλουμε να τις διατηρούμε άσβεστες στις μέρες μας όπου οι αλλεπάλληλες κρίσεις τις καθιστούν αδήριτη ανάγκη.
Κάλλιστος Διακογεωργίου
Αντιπεριφερειάρχης Ενέργειας
Βιομηχανίας& Φυσικών Πόρων
